Đền thờ và Lăng mộ Trần Lựu - Một Di sản Văn hóa quý giá

Đền thờ Trần Lựu tọa lạc tại vị trí đầu làng, giáp với hệ thống đê sông Mã, cách UBND xã 2,5 km và thành phố Thanh Hóa 12 km. Đây không chỉ là nơi thờ tự mà còn là một di tích lịch sử quan trọng, gắn liền với truyền thống văn hóa của dòng họ Trần và người dân vùng Thiệu Quang.

Trần Lựu quê ở xã Xuân Thiên, huyện Thọ Xuân. Theo truyền thuyết, vào thời nhà Nguyễn, hậu duệ đời thứ 16 của ông, Trần Bỉnh, đã có công tìm lại quê gốc và di dời mộ của Trần Lựu từ Đàm Thi về Lỗ Tử. Kể từ đó, con cháu đã xây dựng đền thờ để tôn vinh ông và các thành viên trong dòng họ.

Đền thờ Trần Lựu chỉ thờ riêng ông, còn những nhân vật khác trong dòng họ chỉ được thờ vọng tại các trưởng chi của họ. Điều này thể hiện sự tôn kính đặc biệt dành cho Trần Lựu.

Hàng năm, đền thờ Trần Lựu tổ chức nhiều lễ hội văn hóa và tín ngưỡng. Các ngày lễ như mồng 1, mồng 3 Tết, ngày giỗ Trần Lựu và các ngày giỗ khác đều thu hút đông đảo con cháu tham dự. Lễ vật thường bao gồm hương, hoa, trầu rượu, không bao giờ dùng lễ mặn, thể hiện sự trang trọng trong tín ngưỡng.

Trước đây, đền thờ Trần Lựu không ở vị trí hiện tại mà nằm ở ngoại đê sông Mã, với kiến trúc 5 gian bằng gỗ. Sau nhiều năm, ngôi đền cũ bị sạt lở và vào năm 1864, dòng họ Trần đã di chuyển và dựng lại ngôi đền với kiến trúc 3 gian. Đến nay, đền đã trải qua nhiều lần trùng tu, nhưng vẫn giữ được giá trị kiến trúc và văn hóa.

Khu lăng mộ Trần Lựu nằm dưới chân núi Phúc Nhân, có diện tích 693 m², với một miếu thờ để trông coi khu mộ. Miếu có kiến trúc 3 gian, 4 vì bằng gỗ, thể hiện sự tôn nghiêm trong thờ tự.

Trần Lựu là một trong những Khai quốc Công thần nhà Lê, có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược. Việc thờ cúng Trần Lựu không chỉ là nghĩa vụ của con cháu mà còn mang ý nghĩa giáo dục truyền thống văn hóa cho thế hệ sau.

Đền thờ và lăng mộ Trần Lựu đã được xếp hạng di tích Lịch sử - Văn hóa cấp tỉnh, thể hiện sự quan trọng của di sản này trong đời sống văn hóa của người dân nơi đây.

Đền thờ Trần Lựu không chỉ là nơi thờ tự, mà còn là biểu tượng của lòng biết ơn, sự đoàn kết và truyền thống văn hóa của người dân vùng Thiệu Quang. Các hoạt động tại đây góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa, giáo dục truyền thống cho các thế hệ trẻ./.

Quang Minh