Hiện nay, không khó để bắt gặp hình ảnh người nông dân ngồi cặm cụi bên chiếc smartphone, được đoàn viên thanh niên hướng dẫn cách mở ứng dụng định danh điện tử, cách tra cứu lịch khám bệnh trực tuyến hay quét mã thanh toán tại chợ dân sinh. Những việc tưởng như nhỏ bé ấy, nhưng lại là sự thay đổi trong tư duy và thói quen của bao thế hệ chưa từng quen với “thế giới số”. Ở Thiệu Hóa, những lớp học công nghệ được mở ngay tại nhà văn hóa thôn. Ở đó, người dạy là cán bộ đoàn, giáo viên, con em địa phương đang là sinh viên ngành công nghệ thông tin; người học là nông dân, là tiểu thương, là những cụ già chưa từng dùng qua internet. Khoảng cách thế hệ dường như được xóa nhòa bằng tinh thần “Người biết dạy người chưa biết”.

Điều đáng nói là phong trào không chỉ dừng lại ở các lớp học mang tính chất phong trào. Ở Thiệu Hóa, “Bình dân học vụ số” đang được tổ chức bài bản, có hệ thống. Các xã, thị trấn đã thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng, với nhiệm vụ rõ ràng và các buổi tập huấn thường xuyên. Mỗi cán bộ kỹ thuật như một người thầy, đi tận nơi, chỉ dẫn từng bước nhỏ nhất cho người dân.

Vậy tại sao lại gọi là “bình dân học vụ số”? Bởi vì, giống như phong trào xóa mù chữ trước đây, việc tiếp cận công nghệ cũng phải đơn giản, dễ hiểu và gần gũi với cuộc sống của người dân. Nếu không làm vậy, chuyển đổi số sẽ chỉ là câu chuyện của các cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp, còn người dân, đặc biệt ở nông thôn sẽ vẫn bị bỏ lại phía sau.

Tuy vậy, hành trình chuyển đổi số tại Thiệu Hóa vẫn còn không ít thách thức. Một trong những vấn đề đáng chú ý là sự thiếu hụt về thiết bị công nghệ, đặc biệt ở các hộ gia đình có thu nhập thấp, không đủ khả năng trang bị các thiết bị thông minh. Điều này đã tạo ra một khoảng cách trong việc tiếp cận công nghệ giữa những người có điều kiện và những người chưa đủ phương tiện.

Bên cạnh đó, việc nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của công nghệ vẫn là một yếu tố quan trọng. Không phải ai cũng hiểu rõ được tiềm năng mà công nghệ mang lại trong công việc, cuộc sống hằng ngày. Do đó, không ít người dân vẫn còn ngần ngại, e dè với các công cụ số, cho rằng chuyển đổi số là điều gì đó phức tạp, khó tiếp cận.

Để vượt qua những khó khăn này, cần có sự chung tay của cộng đồng và chính quyền. Các tổ công nghệ số cộng đồng cần được phát huy mạnh mẽ hơn nữa, không chỉ giúp người dân làm quen với công nghệ, mà còn tạo ra những cơ hội học hỏi thực tế. Ngoài ra, việc tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng mạng và hỗ trợ tài chính cho các hộ nghèo để họ có thể trang bị thiết bị thông minh là cần thiết. Khi đó, chuyển đổi số sẽ không còn là một cuộc cách mạng “xa vời” mà sẽ trở thành một phần tất yếu trong cuộc sống hằng ngày của mọi người dân.

Thiệu Hóa đang chứng kiến những bước tiến quan trọng trong công cuộc chuyển đổi số. Với tinh thần học hỏi và sự đồng hành của cộng đồng, Thiệu Hóa đang dần thay đổi diện mạo, hướng tới một xã hội số, nơi mọi người dân đều có thể hòa nhập vào dòng chảy công nghệ hiện đại. Và chắc chắn trong không xa, “Bình dân học vụ số” sẽ không còn là khái niệm xa lạ, mà sẽ là nền tảng giúp Thiệu Hóa tiến bước mạnh mẽ phát triển.