Ghé thăm thị trấn Thiệu Hóa vào những ngày đầu vụ, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên trước hình ảnh những cánh đồng lúa rộng bạt ngàn được cấy thẳng hàng, đều tăm tắp bằng máy cấy hiện đại. Trên các tuyến đường nội đồng, dễ dàng bắt gặp những chiếc máy gặt đập liên hợp vận hành nhịp nhàng, thay thế hoàn toàn sức lao động thủ công. Theo thống kê, toàn huyện hiện có gần 200 máy gặt đập liên hợp, hơn 200 máy cấy cùng hàng ngàn ha sản xuất ứng dụng mạ khay – một trong những kỹ thuật mang lại hiệu quả vượt trội so với phương thức truyền thống.

Không chỉ dừng lại ở việc đưa máy móc vào sản xuất, Thiệu Hóa còn là một trong những địa phương đi đầu trong việc hình thành các vùng sản xuất tập trung, gắn với ứng dụng công nghệ cao. Tại thị trấn Thiệu Hóa, mô hình sản xuất lúa theo hướng công nghệ cao đang phát triển với quy mô gần 220ha, do nhiều doanh nghiệp và hộ sản xuất lớn triển khai như Công ty TNHH Tâm Phú Hưng, Công ty TNHH Thuần Dũng, hộ ông Trần Hợp Cường... Các mô hình liên kết này không chỉ giúp ổn định đầu ra cho sản phẩm mà còn tạo nên chuỗi giá trị bền vững, nâng cao thu nhập cho người nông dân.

Một điểm sáng khác là mô hình sản xuất nông nghiệp sạch và an toàn. Tại xã Thiệu Long, hộ ông Vũ Đình Cung tiên phong với 3ha cây ăn quả đạt chuẩn VietGAP. Còn tại Thiệu Hưng và Thiệu Trung, các hợp tác xã nông nghiệp cũng mạnh dạn đưa rau an toàn và sản xuất hữu cơ vào nhà màng, từng bước đáp ứng nhu cầu của thị trường khó tính và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Xã Thiệu Hợp – nơi được xem là “điểm sáng” của cơ giới hóa nông nghiệp – hiện đã đưa vào sử dụng 16 máy cày, 9 máy cấy, 12 máy gặt đập liên hợp và đặc biệt là thiết bị bay không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật. Máy bay nông nghiệp này đang đảm nhận 30% diện tích phun thuốc trên địa bàn xã, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí, giảm lượng thuốc sử dụng và nâng cao hiệu quả bảo vệ cây trồng. Một phép so sánh cụ thể: phun thuốc bằng máy bay chỉ mất khoảng 25–30 nghìn đồng/sào, trong khi làm thủ công có thể tốn gấp đôi. Ngoài ra, việc phun đồng đều bằng thiết bị bay còn giúp tiết kiệm hơn 10% lượng thuốc bảo vệ thực vật, từ đó góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Để có được những kết quả tích cực đó, huyện Thiệu Hóa đã có nhiều nỗ lực trong việc tích tụ, tập trung đất đai nhằm tạo điều kiện cho sản xuất quy mô lớn. Đến nay, toàn huyện đã có hơn 940ha đất được tích tụ, chủ yếu ở các địa phương như Thiệu Hợp, Thiệu Thịnh, Thiệu Viên... Trong đó, gần 250ha sản xuất theo hướng công nghệ cao, hơn 40ha trồng rau an toàn và 14ha nhà màng – những con số cho thấy sự chuyển động rõ nét của nông nghiệp địa phương từ manh mún sang bài bản, hiện đại.

Song hành với đó là hệ thống chính sách hỗ trợ thiết thực, từ hỗ trợ mua máy gieo cấy, máy bay nông nghiệp, đến hỗ trợ sản xuất rau củ quả an toàn trong nhà màng. Mỗi năm, huyện dành từ 2 đến 3 tỷ đồng từ ngân sách để kích cầu sản xuất nông nghiệp hiện đại. Nhờ có sự đồng hành này, nhiều hộ nông dân đã mạnh dạn đầu tư vào công nghệ, bắt kịp xu thế nông nghiệp 4.0.

Theo đại diện Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Thiệu Hóa, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật và cơ giới hóa đồng bộ không chỉ góp phần tăng năng suất, giảm chi phí sản xuất, mà còn mở đường cho hình thành các vùng sản xuất hàng hóa chuyên canh – tiền đề để xây dựng một nền nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và yêu cầu thị trường.

Từ một huyện chủ yếu sản xuất nhỏ lẻ, Thiệu Hóa đang dần đổi thay, hướng tới một nền nông nghiệp thông minh, an toàn và hiệu quả hơn. Hành trình ấy chắc chắn còn nhiều chông gai, nhưng với nền tảng đã được thiết lập, người nông dân nơi đây hoàn toàn có thể kỳ vọng về một tương lai nông nghiệp sáng hơn – nơi những cánh đồng không còn vất vả dấu chân người, mà thay vào đó là bước tiến vững vàng của công nghệ.