Nằm không xa đập Bái Thượng nhưng cả một thời gian dài, Thiệu Ngọc chỉ canh tác được một vụ lúa mùa mỗi năm. Cảnh “vắt đất ra nước, thay trời làm mưa” đã trở thành nỗi quen thuộc với nhiều thế hệ. Tuy vậy, tinh thần vượt khó đã khiến người dân không cam chịu. Không có nước gieo cấy, họ chuyển sang trồng hoa màu, chế biến nông sản thành các loại bánh phục vụ đời sống và đem bán ở chợ. Bên cạnh đó, nhiều gia đình còn duy trì nghề thủ công truyền thống như trồng dâu nuôi tằm, cung bông, dệt vải... dù quy mô nhỏ nhưng là nét đặc sắc của đời sống nông thôn nơi đây.

Ông Ngô Đại Nam, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Thiệu Ngọc, chia sẻ về một hoạt động đặc biệt trong ký ức của người dân: cuộc thi dệt vải cho các thiếu nữ trong làng, tổ chức ngay dưới ao đình. Trên những chiếc bè mỏng, các cô gái thi dệt trong thời gian một nén hương cháy. Ai dệt nhanh, vải đẹp, không đánh rơi thoi sẽ chiến thắng. Giải thưởng chỉ là một vuông vải nhỏ, nhưng ai nấy đều háo hức. Đó không chỉ là một trò chơi, mà còn là biểu tượng cho sự khéo léo, tinh thần thi đua và gắn kết cộng đồng.

Từ xa xưa, làng Tân Bình – nằm ở trung tâm xã – đã là nơi tập trung sinh hoạt văn hóa, là cái nôi của những trò diễn dân gian đặc sắc như hát bội hay trò diễn Bình Ngô. Cái tên “Bình Ngô” không đơn thuần là trò diễn, mà còn là dấu ấn lịch sử hào hùng khi vùng đất này từng gắn bó với nghĩa quân Lam Sơn. Người dân nơi đây truyền nhau rằng chính anh hùng Lê Lợi đã đặt tên làng là “Bình Ngô” – như một lời nhắc cháu con không quên cội nguồn và tinh thần giữ nước.

Vùng đất hiếu học và yêu nước ấy cũng là nơi sinh ra đồng chí Ngô Thuyền (1910 – 1994) – một trong những chiến sĩ cách mạng tiêu biểu của quê hương. Ngay từ nhỏ, lớn lên trong lòng phong trào yêu nước và được hun đúc bởi tinh thần bất khuất của cha ông hưởng ứng Hịch Cần Vương, ông đã sớm giác ngộ cách mạng. Từ năm 1933, ông cùng một số người thành lập ban vận động cách mạng ở làng, mở lớp dạy chữ quốc ngữ, phát triển dân trí, thành lập các hội quần chúng.

Phong trào cách mạng ở Thiệu Ngọc bị đàn áp mạnh vào cuối năm 1939. Ngô Thuyền bị bắt, giam cầm, đày đi Buôn Mê Thuột. Trong tù, ông vẫn liên lạc với các đồng chí, kiên trung đấu tranh, giữ vững khí tiết người cộng sản. Sau Cách mạng Tháng Tám thành công, ông lần lượt đảm nhiệm nhiều cương vị quan trọng như Bí thư nông dân tỉnh, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng (khóa III), Chủ tịch Ủy ban Hành chính tỉnh Thanh Hóa, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền tại Trung Quốc, Phó trưởng Ban Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng của ông là biểu tượng về lòng yêu nước và trí tuệ, là niềm tự hào của người dân làng Tân Bình.

Đình làng Tân Bình – nơi vẫn gìn giữ được kiến trúc cổ với 5 gian hai hồi, mái kết cấu giá chiêng, các hàng cột kẻ chuyền chạm trổ tinh xảo – không chỉ là di tích lịch sử mà còn là biểu tượng văn hóa tâm linh. Từ năm 1930 đến 1945, nơi đây là điểm hội họp bí mật của các cán bộ, đảng viên hoạt động cách mạng. Hôm nay, đình làng vẫn là nơi sinh hoạt cộng đồng, tổ chức lễ hội, thể hiện sự kết nối giữa con người với nhau và với thiên nhiên.

Hiện nay, làng Tân Bình đã chia thành hai thôn: Tân Bình 1 và Tân Bình 2. Anh Nguyễn Văn Linh, Trưởng thôn Tân Bình 1, cho biết thôn có 330 hộ với hơn 1.100 nhân khẩu và 43 đảng viên. Đây là địa phương đầu tiên của xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Nhắc lại lịch sử, anh không giấu được niềm xúc động: “Làng mình có tới 22 lão thành cách mạng. Nhờ họ mà vùng đất lầy lội ngày xưa giờ đã trở thành mảnh đất màu mỡ, trù phú”.

Đến với làng Tân Bình hôm nay, người ta không chỉ bắt gặp một vùng quê yên bình nép mình bên những hàng cây, mà còn thấy những con đường nội thôn, liên xóm được bê tông hóa, sạch đẹp, rợp bóng cây. Người dân, đặc biệt là những người con xa quê, luôn hướng về làng, chung tay đóng góp xây dựng nhà văn hóa, đường làng, sửa sang đình làng, mở mang các công trình phục vụ đời sống. Đó là minh chứng rõ ràng cho một làng quê đang từng ngày đổi mới, nhưng vẫn giữ vững được hồn cốt truyền thống.